Βαλίτσες για Αθήνα!

<

Του Burak Bekdil

«Πας στην Αθήνα; Μήπως σου ’στριψε;», με ρώτησε φίλος μου. Ευτυχώς, δεν είχα ως αποστολή μου την κάλυψη των ταραχών, ενώ το συνέδριο στο οποίο είχα προσκληθεί, διεξαγόταν σε απομονωμένο σημείο. Ο φίλος μου, όμως, με συμβούλευσε να συμπεριλάβω αντιασφυξιογόνο μάσκα και κράνος στα πράγματά μου. Αλλος μού συνέστησε να ντύνομαι «σαν αναρχικός».

Δεν έκανα τίποτα από όλα αυτά και βασίστηκα στη γνώση μου της ελληνικής γλώσσας και στην ικανότητά μου να αναπαράγω το αντιαμερικανικό σύνθημα που άκουσα πριν από 35 χρόνια στην Ελλάδα: «Ανάθεμα την περιέργειά σου, Κολόμβε».

Αφού έδωσα εντολή στον χρηματιστή μου να επενδύσει όσο περισσότερα από τα κεφάλαιά μου μπορεί σε ελληνικές βιομηχανίες υαλοπινάκων, σκέφτηκα πόσο τυχεροί είναι οι Τούρκοι και οι Ελληνες. Οι ταραξίες στην Ελλάδα θα έπρεπε να αντιμετωπίσουν την τουρκική αστυνομία, εάν ζούσαν από αυτή την πλευρά του Αιγαίου, ενώ οι Τούρκοι αστυνομικοί θα έπρεπε να συγκρουστούν με Ελληνες διαδηλωτές, αν ζούσαν εκεί, ακολουθώντας πολιτικές διαταγές που απαγορεύουν τη χρήση βίας.

Οι επικρίσεις που αντιμετωπίζει ο Ελληνας πρωθυπουργός Κωνσταντίνος Καραμανλής για κακοδιαχείριση της κρίσης είναι εύστοχες. Αντί να στραφεί σε Γερμανία ή Ισραήλ για να αναπληρώσει τα αποθέματα δακρυγόνων της, η Ελλάδα θα μπορούσε να καλέσει σε ενίσχυση διμοιρίες των τουρκικών ΜΑΤ. Είμαι βέβαιος ότι ο Τούρκος πρωθυπουργός Ερντογάν θα προσέφερε χείρα βοηθείας στον «καλό του φίλο Κώστα». Με την τουρκική αστυνομία στον δρόμο, οι Ελληνες διαδηλωτές θα «μετανοούσαν» ταχύτατα και θα εγκατέλειπαν τις ταραχές για τουλάχιστον μισόν αιώνα. Εναλλακτικά, ο κ. Καραμανλής, αντλώντας από τη ρητορική του Τούρκου ομολόγου του, θα μπορούσε να συστήσει στους Αθηναίους μαγαζάτορες να αμυνθούν, πυροβολώντας τους ταραξίες.

Ουδείς εξεπλάγη από τα στοιχεία δημοσκόπησης στην «Κ», που έδειχνε ότι 60% των Ελλήνων θεωρούν τις ταραχές κοινωνική εξέγερση. Γιατί, όμως; Φίλος, που μένει στην άλλη ακτή του Ατλαντικού, με ρώτησε: «Γιατί δεν κάθονται να πιουν το ούζο τους, απολαμβάνοντας τις ομορφιές της ζωής;» Η απλή απάντηση –σε περίπτωση που ο Καραμανλής διακρινόταν από αντιαμερικανισμό– θα μπορούσε να είναι: «Μα πρόκειται για επανάσταση του ούζου, για περισσότερη δημοκρατία».

Μήπως κίνητρο των ταραχών είναι η απελπισία, όπως υποστηρίζουν άλλοι αναλυτές; Τα εμπειρικά στοιχεία δείχνουν, όμως, ότι οι Ελληνες είναι ένας από τους πιο ευτυχισμένους λαούς του κόσμου, ενώ το ποσοστό ανεργίας του 7,4% δεν δικαιολογεί κοινωνική έκρηξη. Γιατί δεν εξεγείρονται οι Τούρκοι νέοι, με ποσοστά ανεργίας της τάξης του 10%;

Πώς μπορεί να ερμηνευθεί μία εξέγερση σε μια χώρα με κατά κεφαλήν εισόδημα τρεις φορές εκείνου της Τουρκίας και με διπλάσιο βασικό μισθό; Πώς δεν εξεγείρονται οι νέοι στην Τουρκία, όταν ουδείς αξιωματούχος παραιτείται για τον θάνατο του Εντζίν Τσεμπέρ, που βασανίστηκε μέχρι θανάτου σε αστυνομικό τμήμα; Τι θα έκαναν οι Ελληνες ταραξίες, αν μάθαιναν ότι το εκλογικό σώμα αυξήθηκε κατά 15% μέσα σε ένα χρόνο, λίγο πριν από τις εκλογές, όπως έγινε στην Τουρκία;

Διαφθορά και νεποτισμός; Η Ελλάδα παίζει στη δεύτερη κατηγορία στους τομείς αυτούς, ιδίως αν συγκριθεί με τη μόνιμη πρωταθλήτρια, Τουρκία. Τι θα έκαναν οι διαδηλωτές, αν εταιρεία ιδιοκτησίας του γαμπρού του κ. Καραμανλή εμφανιζόταν ως ο μοναδικός πλειοδότης κρατικού διαγωνισμού και αγόραζε τη δεύτερη μεγαλύτερη εταιρεία ΜΜΕ της χώρας, την αγορά της οποίας θα χρηματοδοτούσε με δύο κρατικά δάνεια;

Ολα αυτά μου έφεραν στον νου σφυγμομέτρηση του Σεπτεμβρίου, που έδειξε ότι 80% των Τούρκων δεν κρίνουν σημαντικό το θέμα της διαφθοράς, όταν προσέρχονται στην κάλπη. Στη δική μας πλευρά του Αιγαίου, ο κ. Βουλγαράκης δεν θα υποχρεούνταν σε παραίτηση για ζήτημα ηθικής –και όχι νομικής– τάξης.

Γιατί, όμως, υπάρχουν τόσο σημαντικές διαφορές μεταξύ Ελλήνων και Τούρκων σε ό,τι αφορά την κρατική εξουσία;

Η απάντηση βρίσκεται ίσως στην προσωπικότητα ενός ανθρώπου, του Ελληνα βουλευτή, ποιητή και αντιστασιακού Αλέκου Παναγούλη, ο οποίος έγραφε τα ποιήματά του στους τοίχους του κελιού του με το αίμα του. Οταν ο Παναγούλης σκοτώθηκε σε ύποπτο αυτοκινητικό δυστύχημα, σχεδόν 2 εκατομμύρια Ελληνες προσήλθαν στην κηδεία του, φωνάζοντας «Ζει!». Το έτος ήταν 1976 και ο πληθυσμός της χώρας δεν είχε φθάσει τα 10 εκατομμύρια.

* Ο κ. Burak Bekdil είναι αρθρογράφος της εφημερίδας «Hurriyet».