Από τη μια οι μετανάστες με κακές συνθήκες διαβίωσης και υγιεινής, από την άλλη οι Ελληνες κάτοικοι, γεμάτοι ανασφάλεια και φόβο
Αναδημοσίευση
«Μένω στην Ελλάδα εδώ κι ένα χρόνο μαζί με τους γονείς και τον μικρότερο αδερφό μου. Είμαι ο μόνος από την οικογένεια που εργάζεται, ενώ εδώ και τέσσερις μήνες πηγαίνω στο σχολείο. Είμαι ερωτευμένος με μια κοπέλα στο σχολείο μου, αλλά δεν μπορώ να της το πω γιατί ντρέπομαι», μας λέει ανοίγοντας την καρδιά του ο 13χρονος Αχμέτ από το Αφγανιστάν, ένας από τους χιλιάδες παράνομους μετανάστες που ζουν στη μεγάλη, «πολυεθνή» γειτονιά, στον Αγιο Παντελεήμονα. Ο Αχμέτ είναι από τους τυχερούς. Εργάζεται ως τεχνικός σε ίντερνετ καφέ της περιοχής όπου συχνάζουν πολλοί συμπατριώτες του, «παίζει τα ηλεκτρονικά στα δάχτυλα», χτίζει όνειρα.
Ο Αχμέτ είναι ένας μικρός κόμπος πάνω στη διελκυστίνδα που αναπτύσσεται –άγρια πολλές φορές– ανάμεσα στους Ελληνες κατοίκους της περιοχής και στους χιλιάδες ξενόφερτους, πολλοί από τους οποίους κινούνται σαν φαντάσματα. Το σκηνικό, ιδίως τα βράδια, παραπέμπει σε γειτονιά τριτοκοσμικής πόλης. Βρωμιά, πείνα, ανθρώπινα ράκη, απειλές, βία, μαχαιρώματα. Πολλοί κάνουν λόγο για ένα καζάνι που βράζει, άλλοι για γκέτο, άλλοι για ένα απόστημα στην καρδιά της πρωτεύουσας, το βέβαιο είναι ότι μια λύση «ανθρώπινη» δεν δίνεται.
Εχει μετατραπεί σε γκέτο
Η γειτονιά και η ευρύτερη περιοχή ήταν από τις πρώτες της Αθήνας που δέχθηκαν μεγάλα κύματα μεταναστών από τις αρχές της δεκαετίας του ’90 και όλα τα επόμενα χρόνια αυτή η μεταναστευτική πίεση εντάθηκε, χωρίς ποτέ να υπάρξει οργανωμένο σχέδιο για την αντιμετώπιση των άμεσων αναγκών αυτών των ανθρώπων, λες και όσοι περνούσαν από εκεί έκαναν ότι δεν έβλεπαν. Αποτέλεσμα; Το τελευταίο μεγάλο μεταναστευτικό κύμα να έχει μετατρέψει την περιοχή σε γκέτο, υπολογίζεται ότι στην ευρύτερη περιοχή διαβιούν όπως - όπως χιλιάδες μετανάστες.
Οι «παλιοί» ζουν σε νοικιασμένα διαμερίσματα με την οικογένεια ή τους φίλους τους, ενώ όσοι ήρθαν πρόσφατα στην Ελλάδα βρίσκουν καταφύγιο στα λεγόμενα «ξενοδοχεία», δηλαδή τις «ξεφτισμένες» πολυκατοικίες, με ενοίκιο 50-70 ευρώ το «κεφάλι». Οι λιγότερο τυχεροί, μιλάμε για ολόκληρες οικογένειες που δεν βρίσκουν μέρος να στεγαστούν, κουρνιάζουν σε χαρτόκουτα που στηρίζονται στον τοίχο της εκκλησίας του Αγίου Παντελεήμονα ή αλλού. Σήμερα, η ενίσχυση των μεταναστών στηρίζεται αποκλειστικά στις ανθρωπιστικές οργανώσεις και στην Εκκλησία.
Από το Αφγανιστάν
Η πλειοψηφία των μεταναστών «του Αγίου Παντελεήμονα» σήμερα έχει έρθει από το Αφγανιστάν, άτομα που εισήλθαν παράνομα στην Ελλάδα από τα θαλάσσια σύνορα ή τον Εβρο. Οσοι συνελήφθησαν από τους άνδρες του Λιμενικού και «πέρασαν» τα απαραίτητα διαδικαστικά έφθασαν στον Πειραιά έχοντας στα χέρια τους διοικητική απέλαση, που τους υποχρεώνει να εγκαταλείψουν τη χώρα εντός μηνός. Στην Αθήνα, όλοι οι δρόμοι οδηγούσαν στον Αγιο Παντελεήμονα, όπου βρίσκονταν συμπατριώτες τους και τα στέκια τους. «Είμαι στην Ελλάδα επτά χρόνια. Εχω χαρτιά, ξέρω Ελληνικά και είμαι μαραγκός. Ομως, είμαι άνεργος. Φανταστείτε τι έχουν να πουν άλλοι Αφγανοί, που δεν ξέρουν μια τέχνη», λέει στην «Κ» ο 27χρονος Αλί Μοχάμεντ. Οταν ήρθε στην Ελλάδα ο Αλί κοιμόταν στο πάρκο, αργότερα βρήκε ένα «ξενοδοχείο», μετά άρχισε να κάνει μεροκάματα, μάθαινε τη γλώσσα. Ενας άλλος Αφγανός, καχύποπτος αυτός, που ήρθε στην Ελλάδα πριν από λίγους μήνες, μας λέει ότι εργάζεται σε κάποια «εταιρεία» στο Κορωπί μια - δυο φορές την εβδομάδα. Πληρώνει 80 ευρώ τον μήνα για να κοιμάται σε δωμάτιο κάποιου ετοιμόρροπου κτιρίου στο κέντρο, ενώ πριν πλήρωνε «μόνο» 50, μέχρι που η αστυνομία έκανε έφοδο στην πολυκατοικία και αναγκάστηκε να ψάξει για άλλο κατάλυμα.
Στον Αγιο Παντελεήμονα, το πρόβλημα μοιάζει με γόρδιο δεσμό. Από τη μια ημεδαποί κάτοικοι και καταστηματάρχες που μιλούν για ραγδαία αυξανόμενη μικρο-εγκληματικότητα, από την άλλη οι ανθρωπιστικές οργανώσεις καταγγέλλουν την εγκατάλειψη και τις άθλιες συνθήκες διαβίωσης αυτών των ανθρώπων – «τους καλούς χριστιανούς τους κάνουμε μόνο εκ του ασφαλούς», ειπώθηκε στην «Κ».
Προβλήματα υγείας
«Εντοπίζουμε προβλήματα υγείας που έχουν ξεκάθαρα να κάνουν με κακές συνθήκες διαβίωσης και υγιεινής», υπογραμμίζει στην «Κ» ο γιατρός της οργάνωσης PRAKSIS Δημήτρης Κωνσταντίνου.
Η PRAKSIS είναι μία από τις οργανώσεις που έχουν αναλάβει τη στήριξη των μεταναστών της περιοχής με παροχή δωρεάν ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης κ.ά. «Εξυπηρετούμε περίπου 45 άτομα ημερησίως, οι περισσότεροι δεν γνωρίζουν Ελληνικά και η επικοινωνία μαζί τους είναι δύσκολη. Διαπιστώνουμε πως η περιοχή δέχθηκε μεγάλο αριθμό προσφύγων χωρίς προηγούμενη υποδομή, με αποτέλεσμα να γκετοποιηθεί. Δεν φαίνεται κάπου ουσιαστική παρέμβαση της πολιτείας», τονίζει ο κ. Κωνσταντίνου.
Ντροπή για την πολιτεία
«Προφανώς υπάρχει σοβαρό πρόβλημα στην περιοχή. Αυτή η κατάσταση δεν θα άρεσε σε κανέναν έξω από το σπίτι του. Είναι ντροπή για την πολιτεία να ανέχεται τέτοιες καταστάσεις», λέει στην «Κ» ο ηθοποιός Περικλής Λιανός, κάτοικος της περιοχής. Τονίζει ότι διάφοροι προσπάθησαν να καπηλευθούν τη διαδήλωση που πραγματοποιήθηκε, τον περασμένο Νοέμβριο, από κατοίκους για την υποβάθμιση της περιοχής. «Οι μεν ήρθαν να υποστηρίξουν τα ελληνιστικά και οι δε τα αριστερά ιδεώδη, την ίδια ώρα οι Αφγανοί έπεφταν θύματα ξυλοδαρμού και οι κάτοικοι της περιοχής απλώς αγνοήθηκαν». Ο ίδιος σχολιάζει συμπυκνώνοντας και τη θέση χιλιάδων άλλων Ελλήνων περιοίκων: «Είναι ντροπή για τον ανθρωπισμό και για τον πολιτισμό μας η όλη κατάσταση, είναι μια ωρολογιακή βόμβα. Το είδαμε πριν από λίγους μήνες και θα το ξαναδούμε σε πολύ χειρότερη μορφή αν δεν δώσουμε ουσιαστικές λύσεις, οι οποίες θα ανακουφίσουν και την περιοχή, αλλά θα απαλύνουν και τον πόνο αυτών των προσφύγων».
«Δέχθηκα απειλές και εκβιασμούς»
Ο π. Προκόπιος βιώνει τα δρώμενα στην περιοχή του Αγίου Παντελεήμονα τα τελευταία 17 χρόνια ως ιερέας στον ομώνυμο ιερό ναό. Τα μάτια του έχουν δει τη γειτονιά να αλλάζει από τα μέσα της δεκαετίας του ’90, να γίνεται ένα μωσαϊκό φυλών με την έλευση και εγκατάσταση μεταναστών, πρώτα Αλβανών. Μετά ακολούθησαν Πολωνοί, Ρώσοι, Βούλγαροι, Κινέζοι και πιο πρόσφατα μετανάστες από το Μπανγκλαντές, Πακιστανοί και –κυρίως– Αφγανοί. Ναι, έχει δεχθεί παράπονα από ενορίτες γι’ αυτήν την πανσπερμία, για ανάρμοστες συμπεριφορές, ο π. Προκόπιος αφουγκράζεται τον φόβο και την αγωνία όλων. Ωστόσο, όπως λέει στην «Κ», στηρίζει τους μετανάστες στον αγώνα τους να επιβιώσουν, αφού «αυτός είναι ο δρόμος της Εκκλησίας». Μάλιστα, ο ίδιος αρνήθηκε να «ηγηθεί» στη διαδήλωση που πραγματοποίησαν πρόσφατα κάτοικοι (και μη) του Αγ. Παντελεήμονα για την υποβάθμιση της περιοχής από την ασφυκτική παρουσία μεταναστών. «Δεχθήκαμε απειλές και εκβιασμούς. Με έπαιρναν τηλέφωνο και απειλούσαν ότι θα μαζέψουν υπογραφές να με διώξουν από την ενορία. Τους είπα “διώξτε με”, αλλά δεν μπορώ να φερθώ διαφορετικά, έτσι δίδασκε ο Χριστός. Για μένα δεν είναι ξένοι, είναι άνθρωποι», λέει στην «Κ» με μειλίχιο ύφος. «Δεν κατηγορώ τους κατοίκους για την αγανάκτησή τους, κανείς δεν θέλει να ζει μέσα στην υποβάθμιση. Ωστόσο, δεν μπορούσα να συνταχθώ στη διαμαρτυρία τους γιατί δεν έπρεπε να γίνει έτσι, μπροστά σε αυτούς τους ανθρώπους. Υπάρχουν προβλήματα που πρέπει να λυθούν, αλλά χωρίς αυτοί οι άνθρωποι να σκεφτούν ότι δεν τους θέλουμε ή δεν τους συμπαθούμε». Σύμφωνα με τον πατέρα Προκόπιο, μετά τη διαδήλωση της 24ης Νοεμβρίου, πολλοί από τους Αφγανούς εξαφανίστηκαν από την περιοχή, ενώ κάποιοι από αυτούς έπεσαν θύματα βίαιων επιθέσεων. Ο ίδιος, όπως και μέλη φιλανθρωπικών οργανώσεων που δραστηριοποιούνται στην περιοχή, εξακολουθεί να στέκεται στο πλευρό των αναξιοπαθούντων ξενόφερτων. «Δεν έχουν καν κουβέρτες να ζεσταθούν αυτές τις ημέρες, εμείς προσπαθήσαμε να τους βοηθήσουμε προσφέροντάς τους, με τη βοήθεια της ΜΚΟ “Αλληλεγγύη”, τρόφιμα, ρούχα, κλινοσκεπάσματα και άλλα είδη πρώτης ανάγκης. Εκείνο που με συγκίνησε ιδιαίτερα ήταν ο ενθουσιασμός τους όταν τους πήγαμε μέσα στις εορτές παιχνίδια για τα παιδιά, για τα παιδιά που έβλεπαν έως τώρα παχνίδια στα χέρια μόνο άλλων παιδιών. Τα μάτια τους έλαμπαν από χαρά, τα συναισθήματα που μας χάρισαν δεν περιγράφονται».
